Những vị thần Canaan: Baal hay Yahweh

Người dân Israel có niềm tin mãnh liệt vào những miền hoang vu. Abraham sống ở sa mạc Negev, nơi Chúa đã giáng thế trong tâm trí ông và lập một giao ước máu, đi kèm nghi thức cắt bao quy đầu của đàn ông. Moses đã nhìn thấy Chúa trong một bụi cây cháy giữa sa mạc, nơi ông được tiết lộ tên thật của Chúa và tiếp nhận sứ mệnh giải thoát dân Do Thái khỏi Ai Cập. Chúa đã khải tượng cho hậu duệ của ông trên núi Sinai và tái lập giao ước với dân chúng bằng Mười Điều Răn. Đối với người Israel, họ đã dành 40 năm lưu lạc ở những miền hoang vu, bên cạnh chỉ có sự đồng hành, bảo vệ và dẫn dắt của Chúa về miền đất Hứa. Người ta cho rằng Yahweh quả thật là vị Chúa của cõi hoang vu.

Khi dân Israel đặt chân tới Canaan, họ đã tìm thấy mảnh đất màu mỡ dành cho việc trồng trọt chứ không phải để chăn dắt giống như ở các miền đất hoang dã. Mảnh đất này phì nhiêu hơn bất kỳ vùng đất nào người Do Thái từng nhìn thấy. Sự phì nhiêu và tươi tốt được người Canaan gán cho vị thần mùa màng, sinh sản của họ – Baal, và đó là lúc những người Israel phải đối đầu với những vấn đề mới về niềm tin của họ. Chúa đã chỉ dẫn cho họ chạy trốn khỏi Ai Cập, lưu lạc suốt nhiều năm ở những nơi hoang vắng, lại cũng là vị Chúa đã mang đến sự tươi tốt cho mảnh đất Canaan? Hay ở đây, người có công là vị thần Baal? Hoặc có lẽ, để mà an toàn, họ nên thờ phụng cả hai.

Những mâu thuẫn bắt đầu nổ ra trong trái tim và tâm trí của những tín đồ của Chúa. Sách Thủ Lãnh đã ghi chép lại những vấn đề bắt đầu phát sinh khi hai tín ngưỡng gặp nhau: người Israel bị thu hút và bắt đầu thờ phụng các vị thần Canaan, Chúa đã đáp lại với những răn đe, người dân tỏ ra hối lỗi, và Chúa tha thứ cho những lỗi lầm của họ cho đến lần tiếp theo, họ lại tìm đến Baal thay vì Yahweh.

Dưới sự cai trị của những vị vua, vòng tròn mâu thuẫn này cứ tiếp tục luân hồi. Vào thời Ahab và Jezebel, các giáo phái thờ vị thần mùa màng đã áp dụng sự trừng phạt lên lãnh đạo của dân Israel. Ahab, với sự ủng hộ của vợ mình, đã xây một đền thờ thần Baal ở Samaria – thủ đô của họ. Trong thời gian đó, các nhà tiên tri của Chúa như Hosea, Isaiah và Jeremiah vẫn răn dạy rằng chỉ có Chúa là đấng tối cao xứng đáng với mọi sự trung thành. Phải đến khi người Assyrian ập lên đầu họ sự phá hủy và cuộc chiếm đóng Judah của người Babylon xảy ra, dân Israel mới bị thuyết phục hoàn toàn rằng chỉ có một vị Chúa toàn năng duy nhất.

Cuộc đấu tranh để có thể hoàn toàn phó thác mọi niềm tin và lòng trung thành cho Chúa vẫn tiếp diễn đến ngày nay. Thật dễ dàng để tôn vinh những thứ như của cải, niềm vui, các mối quan hệ, danh tiếng, tiền tài, hơn là một vị Chúa Trời trong tâm tưởng.